Formele hoorzittingen zijn geschillen en moeten plaatsvinden in het juiste proces, maar ze zijn niet erg substantieel. Tijdens de voorbereidende hoorzitting zal de zaak niet inhoudelijk behandeld worden.
Aangezien de voorlopige hechtenis van verdachten anders is, moet een pro formazitting plaatsvinden. De criminele verdachte kan in voorlopige hechtenis worden gehouden, waarna de criminele verdachte moet worden vrijgelaten. Om dit te voorkomen wordt er een pro formazitting gehouden. Het voorarrest kan dan worden verlengd.
Hierdoor heeft het openbaar ministerie meer tijd voor voorbereiding en het verzamelen van meer bewijsstukken voor de taak.
Noodzakelijk om een verdachte vast te houden
Bij een pro-formazitting wordt de zaak niet inhoudelijk behandeld. Er wordt alleen ingegaan op de strafzaak. Deze zitting wordt vaak ingezet, zodat de verdachte nog niet vrij kan komen terwijl het onderzoek nog loopt. Een pro-formazitting vindt plaats tijdens het voorarrest van de verdachte.
Het is wettelijk toegestaan om een verdachte 110 dagen in voorarrest te houden, hierna dient er een rechtszaak plaats te vinden om de verdachte langer vast te houden. Indien het OM nog niet klaar is met onderzoeken, wordt er een pro-formazitting bij de rechtbank gehouden. Indien op gegronde wijze kan de verdachte langer in hechtenis gehouden worden.
Als de verdachte in voorarrest zit, moet het proces van de verdachte binnen een bepaalde tijd beginnen. Ook al is niet al het bewijs verzameld en loopt het onderzoek naar de verdachte nog. Dan is het noodzakelijk om een pro forma zitting te houden. Tijdens deze zitting zal de officier van justitie de rechter vragen de verdachte te arresteren om het onderzoek af te ronden.
In de meeste gevallen geeft de rechter hieraan toe en kan de verdachte voor een extra drie maanden worden vastgezet. Hierdoor heeft het OM de mogelijkheid om het onderzoek af te ronden. Een pro forma zitting gaat dus niet inhoudelijk in op de zaak en is hierdoor een soort schijnzaak.
Voordeel voor de verdachte
Advocaten kunnen deze hoorzitting gebruiken ten voordele van de beklaagde. Deze “vorm” zitting is niet nutteloos. De advocaat van de verdachte kan voor het proces controleren of hij kan worden vrijgelaten. Ook als er geen inhoudelijke behandeling van de zaak is, kan de advocaat toch verweer voeren. Daarom moet de advocaat, als er een dergelijke rechtszaak plaatsvindt, toch werk voor de verdediger uitvoeren.